Κυριακή 22 Μαρτίου 2009

Σάββατο 21 Μαρτίου 2009. Μια βραδιά με τον Βασίλη Νικολαΐδη.

.
Όσοι αψήφησαν το Σάββατο 21 Μαρτίου τη δυνατή βροχή και τη δαιδαλώδη διαδρομή μέχρι το Studio Mabrida της οικογένειας Σοφιανού στο Κορωπί, θα έχουν στο εξής να θυμούνται μία από τις πιο όμορφες και σπάνιες μουσικές βραδιές των τελευταίων ετών. Άλλωστε, κάθε φορά που ο Βασίλης Νικολαΐδης αποφασίζει να κουρδίσει την κιθάρα του και να εμφανιστεί σε κάποιο μουσικό χώρο, αυτόματα η πράξη του αυτή είναι ένα γεγονός. Όχι μοναχά γιατί οι εμφανίσεις του είναι πλέον εξαιρετικά σπάνιες αλλά κυρίως γιατί ο ακροατής είναι σίγουρος πως το μουσικό ταξίδι που θα παρακολουθήσει δεν θα ‘χει καμία σχέση με αυτό που η κυρίαρχη αντίληψη ονομάζει «ζωντανή εμφάνιση».

Η αφίσα της παράστασης


Ο φιλόξενος χώρος στο κτήμα Mabrida είχε το πιο κατάλληλο σκηνικό: κρεμασμένες κούκλες και μαριονέτες, χαμηλός φωτισμός και ευχάριστη ατμόσφαιρα και στη μέση της σκηνής ένα σκαμπό και δύο μικρόφωνα για τον οικοδεσπότη της βραδιάς. «Η νύχτα ήταν πάλι κάπου αλλού» να είναι το πρώτο τραγούδι και ο Βασίλης Νικολαΐδης, σα να μην πέρασε μια μέρα από τους «Αγώνες Τραγουδιού» της Κέρκυρας, να ξεκινά το ταξίδι. «Νούμερα στην Αθήνα», «Το λίκνισμά σου», «Για τις διακοπές», είναι μόνο μερικά από τα τραγούδια που ακούστηκαν στο πρώτο μέρος του προγράμματος, παράλληλα με κάποια ανέκδοτα τραγούδια γραμμένα όλα τα τελευταία χρόνια. Μία απ’ τις πιο ιδιαίτερες στιγμές του προγράμματος ήταν όταν ο Νικολαΐδης μοιράστηκε μαζί μας τέσσερα τραγούδια βασισμένα σε ισάριθμα ποιήματα του Γιώργου Σαραντάρη! Ο Νικολαΐδης δεν αρκέστηκε απλά στη μελοποίηση των κειμένων του ποιητή˙ ανέπτυξε με όχημα τον ποιητικό λόγο ολόκληρη την μυθολογία τού βίου τού ποιητή, όπως αυτή συνδέθηκε με μία γυναίκα ονόματι Μάρμω, δημιουργώντας παράλληλα μια γέφυρα με το σήμερα. Προσωπικά, δε γνωρίζω άλλον τραγουδοποιό να έμπλεξε με τέτοιο ποιητικό τρόπο τους στίχους ενός ποιητή με θρύψαλα της προσωπικής του ζωής, και την ίδια στιγμή να συνέδεσε αυτό το μύθο με το σήμερα. Ίσως και να ήταν η πιο συγκλονιστική στιγμή της βραδιάς αυτή, με τον Νικολαΐδη σε μια ατμόσφαιρα απόλυτης κατάνυξης να μάς χαρίζει απλόχερα αυτό το ακριβό δώρο, αυτά τα τέσσερα ανέκδοτα τραγούδια τα βασισμένα στα ποιήματα του Γιώργου Σαραντάρη.


Στο δεύτερο μέρος, ξεκινώντας με «Το αστείο» και συνεχίζοντας αργότερα με την «Ιστορία της Μαρίας» Νο1 και Νο2, ο Νικολαΐδης μας ταξίδεψε στην σκωπτική, την άναρχη, την ανατρεπτική πλευρά της δημιουργίας του. Και πάλι ανέκδοτα τραγούδια, με σουρεαλιστικό περιεχόμενο (όπως το άκρως αθυρόστομο τραγούδι για την επίσκεψή του σε ένα Τσίρκο), με κορυφαία στιγμή τον «Παραχαράκτη», ένα τραγούδι που ανακατεύει τέλεια το Φροϋδικά σύνδρομα με το ντιβάνι του ψυχαναλυτή και την παιδική ηλικία στην πρωκτική της φάση (αλήθεια, δεν υπάρχουν λόγια για να περιγράψει κανείς αυτό το τραγούδι!!). Και ξαφνικά τα γέλια να παγώνουν με δύο ανέκδοτα τραγούδια που έγραψε ο Νικολαΐδης μετά από την επιστροφή του απ’ την Ρουάντα όπου, ως εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ βρέθηκε εκεί κατά την περίοδο τού εμφυλίου πολέμου. Το πρόγραμμα τελείωσε με τον τραγουδοποιό να ξεδιπλώνει την ιστορία της «Τζένης la revolution» και να αφήνει στη μέση το τραγούδι του «Για τις διακοπές» για να το τραγουδήσουμε εμείς. Λίγο αργότερα, ο Χάρης Καβαλλιεράτος των Χάνομαι Γιατί Ρεμβάζω ανέβηκε στη σκηνή και μοιράστηκε μαζί μας μία απ’ τις καλύτερες στιγμές της κοινής τους δημιουργίας, το «Je reviens toujours».


Δύσκολα μπορεί να περιγραφεί η συγκίνηση και η αίσθηση που άφησε πίσω της αυτή η σπάνια εμφάνιση του Βασίλη Νικολαΐδη. Είναι συγκλονιστικό (και ας μην θεωρηθεί υπερβολή) να έρχεται κανείς σε επαφή με τον κόσμο των τραγουδιών του Νικολαΐδη, να ρουφάει κάθε λέξη τους, να κοινωνεί με το κρασί που στάζουν οι στίχοι και οι μελωδίες τους. Μια βραδιά με τον Βασίλη Νικολαΐδη είναι ο ορισμός της Έκπληξης, της Ανατροπής, της Κάθαρσης. Μια τέτοια βραδιά ήταν και η 21η Μαρτίου, η Εαρινή Ισημερία του 2009, που μας βρήκε μεθυσμένους και ευάλωτους να υποδεχόμαστε την άνοιξη διονυσιασμένοι, νικητές και την ίδια στιγμή ηττημένοι, ποιητές και απόκληροι, συνένοχοι στο μεγάλο κόλπο του Βασίλη Νικολαΐδη που μας άφησε στο τέλος μόνους να τραγουδάμε την «Οδό Σανταρόζα», για να εξαφανιστεί με την κιθάρα στο χέρι μέσα στο κτήμα της οικογένειας Σοφιανού, κάπου στο Κορωπί…

Το πρόγραμμα της παράστασης με έργο του Βασίλη Νικολαΐδη

.
.
.

ΥΓ: Όσοι βρεθήκαμε στο Mabrida το Σάββατο το βράδυ, οφείλουμε ένα μεγάλο ευχαριστώ στο διοργανωτή της βραδιάς, Οδυσσέα Ξένο. Θέλω να τον ευχαριστήσω ιδιαιτέρως, που επέλεξε ένα μέρος από την παρουσίαση της δισκογραφίας του Βασίλη Νικολαΐδη που δημοσιεύτηκε στο Άρωμα του Τραγουδιού (εδώ το σχετικό link), για να συνοδεύσει το πρόγραμμα της παράστασης..

.

7 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Αναρωτιέμαι πόσοι από τους παρευρισκόμενους το Σάββατο στο Mabrida γνωρίζουν τη σχέση του Βασίλη Νικολαϊδη και της Μάρμως. Διαβάστε αυτό:

Έφυγε η Μάρμω των «Πανθέων»
Το όνομά της Μάρμω Γεωργαλά. Έφυγε από τη ζωή στα 88 της χρόνια, στις 20 Ιουνίου. Ήταν μητέρα του τραγουδοποιού Βασίλη Νικολαΐδη και θεία του συνονόματού του σκηνοθέτη Βασίλη Νικολαΐδη. Δεν ήταν όμως μόνον αυτά. Η Μάρμω Γεωργαλά υπήρξε μία αφανής αλλά σημαντική εργάτρια του χορού και του θεάτρου. Με σπουδές στη Βιέννη πλάι στη μεγάλη χορεύτρια της εποχής Ροζαλία Χλάντεκ, προσελήφθη το ’39 στο Εθνικό Θέατρο όπου συμμετείχε σε πολλές παραστάσεις, τόσο αρχαίου δράματος όσο και του νεώτερου ρεπερτορίου. Το 1950 στάθηκε δίπλα στη Ραλλού Μάνου στο ξεκίνημα του «Ελληνικού Χοροδράματος». Ήταν, το 1951, η Πρώτη «Αρχόντισσα» στις «Έξι λαϊκές ζωγραφιές» του Μάνου Χατζιδάκι δίπλα στο Παλικάρι - Άγγελο Γριμάνη – ο Χατζιδάκις είχε να λέει γι’ αυτήν και πρωτοχόρεψε, την ίδια χρονιά, τον Μεγαλέξανδρο στο «Καταραμένο φίδι», πάλι του Χατζιδάκι, δίπλα στον Καραγκιόζη – Ραλλού Μάνου. Χόρεψε επίσης τον ομώνυμο ρόλο στην «Πανδώρα», χορόδραμα του Αργύρη Κουνάδη. Παράλληλα ξαναπήγε στο Εθνικό όπου και έμεινε συμμετέχοντας στον Χορό σε πολλές από τις πρώτες παραστάσεις των Επιδαυρίων.
Από τα τέλη της δεκαετίας του ’50 άρχισε και να χορογραφεί. Υπέγραψε τις χορογραφίες σε πολλές παραστάσεις του Εθνικού. Ανάμεσά τους, «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» (1957) και «Ιφιγένεια εν Ταύροις» (1958) σε σκηνοθεσία Κωστή Μιχαηλίδη, «Εκάβη» (1960) σε σκηνοθεσία Αλέξη Μινωτή, «Σφήκες» (1963), «Αντώνιος και Κλεοπάτρα» (1963), «Ειρήνη» (1964) και «Το ατλαζένιο γοβάκι» (1964) σε σκηνοθεσία Αλέξη Σολομού, «Ντόνα Ντιάνα» (1963) σε σκηνοθεσία Τάκη Μουζενίδη... Ένα σοβαρότατο ατύχημα την απομάκρυνε από το θέατρο νωρίς, γύρω στο 1965. Γοητευτική απ’ ό,τι λένε, με έντονη προσωπικότητα, γνώρισε πολλούς σημαντικούς του καιρού της. O ποιητής Γιώργος Σαραντάρης της είχε αφιερώσει ποιήματά του λίγο πριν από τον θάνατό του στον πόλεμο του του ’40, ενώ ο Τάσος Αθανασιάδης έδωσε το όνομά της στην ηρωίδα των «Πανθέων» του.
«Τα Νέα» Τρίτη, 12 Αυγούστου 2008

Ανώνυμος είπε...

maki mou gia alli mia fora me afineis afwni me ola ayta ta omorfa pou akouw kai diavazw edw.....
elpizw avrio na ta katafereis kai na ertheis stin geniki mou prova einai 11 me 11 kai to vrady...
filia
stavroula

το Άρωμα του Τραγουδιού είπε...

Αγαπητέ “Ανώνυμε”

το σχόλιό σας αποκωδικοποιεί, αλλά προπάντων επιβεβαιώνει την αίσθηση των παρευρισκομένων ότι αυτά τα ανέκδοτα τραγούδια που μοιράστηκε με μας ο Βασίλης Νικολαΐδης, αποτελούν τέσσερεις μοναδικές στιγμές στην δημιουργική πορεία του τραγουδοποιού. Δικαίως λοιπόν, το πρώτο μέρος της βραδιάς μάς βρήκε με ένα ελαφρό μούδιασμα στα άκρα, και το λιγοστό μέχρι εκείνη τη στιγμή κρασί να μας είχε ζαλίσει αφύσικα! Και αναρωτιέμαι: έχει θέση στην ελληνική δισκογραφία η καταγραφή τέτοιων μοναδικών μουσικών στιγμών(?)˙ για να απαντήσω αμέσως: επιβάλλεται!

Σας ευχαριστώ πολύ για την επίσκεψη και το σχόλιο.

το Άρωμα του Τραγουδιού είπε...

@Stavroula: σε ευχαριστώ πολύ για τα καλά σου λόγια. Κάνω τα αδύνατα δυνατά για αύριο. Θα σε ενημερώσω. Φιλιά.

Μουσικά Προάστια είπε...

Diavazontas to keimeno sou, eniwsa oligon ti san na imoun ekei, eyge!

An kai egw proswpika eimai enantion tou I.X. aytokinitou, gia kati tetoies stigmes mallon tha prepei na skefteis sovara tin agora jeep 4x4, wste na pigaineis sto Korwpi kai stis alles synavlies xwris na niwtheis oti symmetexeis sto rally Parisi-Dakar me ti mixani ypo vroxi!

το Άρωμα του Τραγουδιού είπε...

@Μουσικά Προάστια: χαίρομαι που σου άρεσε η “ανταπόκριση” της βραδιάς.

Μπορεί να χαρακτηρίζω την διαδρομή προς το κτήμα Mabrida δαιδαλώδη, όμως νομίζω ότι έχει να κάνει με το ότι ήταν η πρώτη φορά που επισκέφτηκα το χώρο και την περιοχή. Σίγουρα τη δεύτερη φορά τα πράγματα θα είναι πολύ πιο εύκολα. Την δε τρίτη, θα είναι παιχνίδι…

Καλή σου μέρα

Ανώνυμος είπε...

Σ' ένα παλιό - αλλά διόλου ξεχασμένο - δισκάκι (cd) γραμμένο από σένα υπάρχει "το αστείο". Θυμάμαι πόσο βαριεστημένα μου έγραφες εκείνο το cd στον Saint Etienne sur Boyate (Συγγνώμη αν είμαι ανορθόγραφη εις την γαλλικήν!). Λογικό, αφού εκείνο το βράδυ πρέπει να είχες γράψει δυο-τρία ακόμα. Βλέπεις, μόλις είχες αγοράσει το cd recorder και σου ζητούσα συνέχεια να μου γράφεις τραγούδια... για ταξίδια!
Σε πολλά ταξίδια μου βάζω ακόμα τα cd με τις επιλογές σου... Έχω, μάλιστα, και μερικές κασέτες σε πείσμα των καιρών.
Τώρα θα μπορώ να παρακολουθώ την επικαιρότητα των "αρωμάτων" χωρίς να σου γίνομαι βάρος με τον ενθουσιασμό μου.