Πέμπτη 24 Απριλίου 2008

“η ανάσταση αύριο θα μ’ εύρει μακριά τους, μακριά απ’ τ’ αδειανά και νεκρά πρόσωπά τους”

.
Η ιστορία είναι λίγο – πολύ γνωστή: Το 1988, ένας 15χρονος έφηβος πλησιάζει τον Μάνο Χατζιδάκι μετά από μια συναυλία και του λέει: «Γεια σας κύριε Χατζιδάκι. Είμαι συνάδελφός σας και θέλω ν’ ακούσετε τα τραγούδια μου», και του δίνει μία κασέτα. Το αποτέλεσμα αυτής της τολμηρής κίνησης, ήταν την αμέσως επόμενη χρονιά να κυκλοφορήσει από τον “Σείριο” ο πρώτος δίσκος του Φοίβου Δεληβοριά με τίτλο «Η παρέλαση».
Ανάμεσα στα 13 τραγούδια του δίσκου, υπήρχε κι ένα τραγούδι με τον τίτλο «Μεγάλη Παρασκευή». Όπως και όλα τα τραγούδια της «παρέλασης», έτσι και η «Μεγάλη Παρασκευή», αποκαλύπτει το ταλέντο ενός εφήβου να αφουγκράζεται την πραγματικότητα γύρω του με έναν τρόπο που ξεφεύγει κατά πολύ από την ηλικία του, χωρίς όμως να δίνει την αίσθηση του μικρομέγαλου που παλεύει να μιλήσει μια γλώσσα που δεν καταλαβαίνει. Η «Μεγάλη Παρασκευή» είναι ένα τραγούδι απλό, που με μοναδικό τρόπο ξεδιπλώνει την αλήθεια του νεαρού Φοίβου και την απλώνει σα σεντόνι μπροστά στα ενήλικα μάτια μας. Μια μελωδία σχεδόν παιδική η οποία όμως γίνεται αυτομάτως πένθιμη κάτω από τους ήχους μιας καμπάνας, μια κιθάρα κι ένα τσέλο παίζουν την εισαγωγή και η εφηβική φωνή του Δεληβοριά τραγουδάει:

Μικρή μου φλογέρα, φύσα μ’ αγέρα!
ζωή που τελειώνει, κερί που λειώνει
στο άδειο δωμάτιο παλιάς παρέας
στη μαύρη σκιά κάποιας πράξης μοιραίας.

Βουβή λιτανεία, τι μελωδία!
κι εγώ τόσο μόνος, στέκεται ο χρόνος
βαριά κλειδωμένος στις διακοπές τους
στις μακρινές κι απόμερες φωνές τους.

Οι εικόνες της Μεγάλης Παρασκευής αποκτούν άλλη διάσταση μέσα από τα μάτια ενός 15χρονου. Τα πένθιμα κεριά, τη λιτανεία και τα τροπάρια, τα φέρνει ένα αεράκι, ίδιο μ’ εκείνο το «απαλό αεράκι του επιταφίου» που περιέγραφε ο Μάνος Χατζιδάκις στην «Οδό Ονείρων». Οι σχολικές διακοπές του Πάσχα, οι φωνές των συγγενών που μοιάζουν ακόμα πιο μακρινές, η μελαγχολία της ηλικίας αλλά και μια κρυμμένη ειρωνεία για όλ’ αυτά που μόνο ο έφηβος Δεληβοριάς μπορεί να διακρίνει, συνθέτουν ένα νυχτερινό και μελαγχολικό τοπίο. Ενώ γύρω του όλοι οι συγγενείς συμμετέχουν στο πένθος της ημέρας, έχοντας όμως τη βεβαιότητα πως την επομένη θα γίνει η ανάσταση, ο νεαρός Φοίβος, από ένστικτο μένει σ’ αυτό το μελαγχολικό και πένθιμο τοπίο λίγο παραπάνω. Αφουγκράζεται ήχους που οι γύρω του δε μπορούν ν’ ακούσουν και με τα μάτια του ρουφάει τις φωτισμένες από τα κεριά εικόνες που, με αυτό το καινούργιο φως, φαντάζουν ακόμα πιο απόμακρες.

Άνοιξη έξω, δεν θα τ’ αντέξω
πως θέλω να φύγω, μα μένω λίγο
πικρή μοναξιά, να τραφώ για να ζήσω
στη μόνη ευκαιρία, να χαθώ και να σβήσω.

Σαχλές συζητήσεις, δεν θα μ’ αφήσεις
κεριά που αγαπάω κι όμως δεν πάω
η ανάσταση αύριο, θα μ’ εύρει μακριά τους
μακριά απ’ τ’ αδειανά και νεκρά πρόσωπά τους.

Ο Φοίβος Δεληβοριάς καταφέρνει το 1988 να φτιάξει ένα τραγούδι που συμβαδίζει με την ηλικία του. Κατορθώνει όμως και κάτι ακόμα πιο σημαντικό: να διασώσει εικόνες που μας επισκέπτονται όλους ξανά και ξανά σε διάφορες ηλικίες! Η «Μεγάλη Παρασκευή» δεν είναι ένα τραγούδι που το ακούει κανείς για να γυρίσει πίσω το χρόνο και να θυμηθεί πως βίωσε ο ίδιος την εφηβεία του. Αντίθετα, περιέχει το άρωμα της μελαγχολίας που άπειρες φορές μας επισκέφτηκε από τότε που ήμασταν κι εμείς 15 χρονών, αποκρυπτογραφώντας για λογαριασμό μας κρυμμένες εικόνες που ξεχάστηκαν με το πέρασμα του χρόνου.



Μουσική - στίχοι: Φοίβος Δεληβοριάς
Δίσκος: "Η παρέλαση"
Ενορχήστρωση: Θεόδωρος Κοτεπάνος
Έκδοση: Νοέμβριος 1989


16 σχόλια:

BOSKO είπε...

Καλά που μου το θύμισες! Θα το παίξω στην αυριανή εκπομπή μου! Δεν τον είχα το δίσκο, ώσπου μου τον χάρισε- αντίγραφο, βέβαια- ο ίδιος ο Φοίβος. Μου αρέσει ως δείγμα ενός ευφυούς ανήσυχου εφήβου μουσικού!

Ανώνυμος είπε...

τον συγκεκριμένο δίσκο μου τον γνώρισες εσύ Μάκη μου πέρυσι και τον ακούω συνέχεια.....
φιλάκια
σταυρούλα

Ανώνυμος είπε...

Άνοιξη έξω, δεν θα τ’ αντέξω
πως θέλω να φύγω, μα μένω λίγο
πικρή μοναξιά, να τραφώ για να ζήσω
στη μόνη ευκαιρία, να χαθώ και να σβήσω.

με εκφράζει πολύ πολύ......
σταυρούλα και πάλι

το Άρωμα του Τραγουδιού είπε...

@Bosko: διαβάζω ξανά και ξανά το κείμενο που έχει γράψει ο Χατζιδάκις στο οπισθόφυλλο του δίσκου (φαντάζομαι σου έβγαλε φωτοτυπίες ο Δεληβοριάς). Πολύ όμορφο και γλυκό δισκάκι!

@Σταυρούλα: είπα κι εγώ βρε Σταυρούλα να είμαι λίγο … “επίκαιρος”, μέσα στο “κλίμα των ημερών” που λένε! Δε θα μπορούσα να μην τρέξω πίσω στον συνομήλικό μου τραγουδοποιό και την «παρέλασή» του.

Περιμένοντας καλύτερες μέρες, μια Ανάσταση δηλαδή…

Negma είπε...

Λοιπόν, τώρα θα ξεφτιλιστώ τελείως, αλλά θα σας πω μια ιστορία:

Γύρω στο '96, το καλοκαίρι, πηγαίναμε στο σπίτι ενός σκηνοθέτη για να κάνουμε πρόβες για μία παράσταση. Ο σκηνοθέτης αυτός είχε σπάσει το πόδι του, και είχε δυσκολία στην κίνηση. Είχε παρακαλέσει λοιπόν κάποια κυρία στον από κάτω του όροφο, να έχει το νου της να μας ανοίγει όταν χτυπούσαμε το θυροτηλέφωνο.

Κάθε φορά που πήγαινα, άκουγα από το διαμέρισμα του ισογείου να παίζει κάποιος πιάνο και κόλλαγα να κάθομαι ν' ακούω. Στεκόμουν εκεί στο σκαλάκι κανά μισάωρο!!! Κι ύστερα πατούσα το κουδούνι της κυρίας να μπω.

Μια μέρα δεν κρατήθηκα... Πάτησα το κάτω κάτω κουδούνι ελπίζοντας πως είναι του ισογείου, και περίμενα με αγωνία να δω αν θα μου απαντήσει άντρας ή γυναίκα, να πω το ποιήμα μου "πάω στον κ. Τάδε, και χτύπησα κατά λάθος (!) σε σας αντί για την κυρία Τάδε, γιατί έτσι κι έτσι με το πόδι του, συγνώμη κιόλας..." και να γνωρίσω επιτέλους τον άνθρωπο που έπαιζε τόσο όμορφα πιάνο. Ναι, ξέρω, είμαι για δέσιμο, αλλά θά 'σκαγα...

Κι αντί να απαντήσει κάποια φωνή από το θυροτηλέφωνο, προφανώς επειδή ήταν ισόγειο, βλέπω από το τζάμι της εξώπορτας ν' ανοίγει η πόρτα εισόδου του διαμερίσματος! Αμάν, λέω, ξεφτιλιστήκαμε, που να κρυφτώ... Και μέχρι να τα σκεφτώ όλα αυτά, έρχεται στην πόρτα με μια απορημένη φατσούλα και μου ανοίγει ο Φοίβος Δεληβοριάς!!!!!!!!

Αυτή η π...να η γη, γιατί δεν ανοίγει όταν την παρακαλάμε να μας καταπιεί...

Πάντως οφείλω να ομολογήσω ότι παρά το ακατανόητο παραλήρημά μου για κουδούνια και σπασμένα πόδια και άπειρα συγνώμη, παρέμεινε ευγενής και χαμογελαστός!

Και το κλου: Λέω μετά στον σκηνοθέτη, "καλά ρε Β..., μένει στο ισόγειο ο Δεληβοριάς και δεν μας έχεις πει τίποτα τόσο καιρό???". Και απαντάει "ο ποιοοοός??? ο Δεληβοριάς είναι???". "Αυτός μετακόμισε εδώ μετά το ατύχημα που δεν βγαίνω, αλλά θυμάμαι πριν του το νοικιάσουν που περνούσε η διαχειρίστρια και μας ρωτούσε αν μας πειράζει να μείνει στο ισόγειο ένα παιδάκι που παίζει και πιάνο που και που"!!!!!!!!!!!!!!!

Φαντάσου... πριν πιάσει σπίτι, ενημέρωνε ότι θα παίζει πιάνο, και μόνο με την συγκατάθεση όλων των ενοίκων, έμεινε!!!!!!!!

Έχω να περάσω από τότε, αλλά... λες να μένει ακόμα εκεί;;;; Να σας πω δ/νση να πηγαίνουμε να την στήνουμε απ' έξω ν' ακούμε λαθραία ρεσιτάλ???

ΧΑΧΑΧΑΧΑΧΑΧΑΧΑΧΑΑΧΑΑΑ!!!!!!!!

Μάκη μου, πολλές ευχές σε σένα και την οικογένειά σου, καλή Ανάσταση!!!

Μουσικά Προάστια είπε...

Ένας πολύ ιδιαίτερος δίσκος από ένα - τότε - παιδί 16 χρονών! Ευτυχής συνάντηση του αυθεντικού ταλέντου του Δεληβοριά με τη σωστή καθοδήγηση του Χατζιδάκι. Να' σαι καλά και να μας θυμίζεις πάντα τέτοιες όμορφες στιγμές του ελληνικού τραγουδιού. Πολλές ευχές!
Ηρ.

το Άρωμα του Τραγουδιού είπε...

@negma: καταπληκτική ιστορία. Επειδή σε ξέρω (έστω και για τόσο λίγο), είναι σα να ήμουν μπροστά στο όλο σκηνικό με τον Δληβοριά. Απίστευτη είσαι!

Να ‘σαι καλά.
Καλή ανάσταση

το Άρωμα του Τραγουδιού είπε...

@μουσικά προάστια: είναι πολύ κρίμα που τέτοιοι δίσκοι δεν κυκλοφορούν πια στο εμπόριο. Μου κάνει ιδιαίτερη εντύπωση που ειδικά «η παρέλαση» δεν κυκλοφόρησε ξανά, τη στιγμή που ο Δεληβοριάς είναι ιδιαίτερα αναγνωρίσιμος και έχει κυκλοφορήσει άλλους τέσσερις προσωπικούς δίσκους από τότε. Ο Χατζιδάκις είχε τη μοναδική ικανότητα να «οσμίζεται» ταλέντα σαν τον Δεληβοριά και με τη γενναιοδωρία που τον χαρακτήριζε να τους δίνει το κατάλληλο βήμα για να εκφραστούν. Και ο «Σείριος» ήταν ο χώρος στον οποίο βρήκαν ένα τέτοιο βήμα πολλοί αξιόλογοι δημιουργοί.


Σας ευχαριστώ που οι βόλτες σας στο διαδίκτυο σάς φέρνουν απ’ τα μέρη μου. Κάθε επίσκεψή σας με χαροποιεί ιδιαίτερα.

Πολλές ευχές κι από μένα.

Ανώνυμος είπε...

Το ἀκουσα σήμερα στο ραδιόφωνο για πρώτη φορά και έτρεξα στο γκουγκλ να το βρω από τους στίχους. Έτσι έπεσα στη σελίδα σου. Ώστε Φοίβος Δεληβοριάς ε; Τι υπέροχο τραγούδι! Φαίνονται ξεκάθαρα επιρροές απο Χατζιδάκι στο συγκεκριμένο, όπως και Σαββόπουλου.

BOSKO είπε...

Καλό Πάσχα! Κι ετοίμασε post με το νταλαρέικο "Πάσχα των Ελλήνων" του Κουγιουμτζή! Χρόνια πολλά!

το Άρωμα του Τραγουδιού είπε...

@ανώνυμος: αγαπητέ/ή, χάρηκα πολύ που το "find" του υπολογιστή σου σε έβγαλε προς τα μέρη μου. Αν θέλεις περισσότερες πληροφορίες για τον πρώτο δίσκο του Δεληβοριά, καθώς και τους στίχους των τραγουδιών του, μπορείς να πας στο link που έχω δίπλα στο «μουσικοί στο internet» και να δεις ένα πολύ καλό site που έχουν φτιάξει για λογαριασμό του Φοίβου κάποιοι φίλοι του (θα μπορούσες να το πεις και … fun club!). Όσο για τις επιρροές από Χατζιδάκι και Σαββόπουλο που λες, έχεις απόλυτο δίκιο. Ακόμα και στο εξώφυλλο του πρώτου του δίσκου, ανάμεσα στις πολλές φωτογραφίες υπάρχει μια του Χατζιδάκι και ένα σκίτσο του Σαββόπουλου.

Σε ευχαριστώ που πέρασες



@Bosko: Νταλάρας, Πάσχα… Χμμμ! Η αλήθεια είναι ότι δυσκολεύομαι λίγο … και με τα δύο! Από την άλλη, με τον Κουγιουμτζή, δεν έχω καμία απολύτως δυσκολία. Εξαιρετικά τραγούδια, εξαιρετική στάση ζωής. Όσο για το Πάσχα, πάντα (από μικρό παιδί) ένιωθα μεγαλύτερη έλξη για το πένθιμο και κατανυκτικό κλίμα της Μεγάλη Παρασκευής, παρά για το γιορταστικό και εξωστρεφές της Ανάστασης.

Να ‘σαι καλά φίλε μου.
Χρόνια καλά και δημιουργικά σου εύχομαι.

F είπε...

Χρόνια καλά κι ευτυχισμένα Μάκη μου!
Ήταν όμορφα που συναντηθήκαμε Μεγάλο Σάββατο (πού αλλού;) στο Μετρόπολις.

πολλά φιλιά

το Άρωμα του Τραγουδιού είπε...

f: που αλλού θα συναντιόμασταν? Στον τόπο του «εγκλήματος»!! Εκεί που ακουμπάω ότι περισσεύει από το μηνιάτικο!


Πρόσεξες ποιον δίσκο «ακούω αυτές τις μέρες»; Μου άρεσε πολύ αυτή η δουλειά του Κραουνάκη, κι ας μην έχω δει την ταινία. Ένα από τα Μεγαλοσαββατιάτικα αποκτήματά μου (μαζί με κάτι άλλα παλιά nice price).

Ευχές και πολλά φιλιά

maya είπε...

έχεις έναν πολύ τρυφερό τρόπο να γράφεις για ό,τι αγαπάς...
είναι πάντα πολύ όμορφη η βόλτα μου στα μέρη σου...
και το τραγούδι
-μην κάνω τον μάγα-
δεν το ήξερα καλά...
τώρα ακούω τα λόγια.

όμορφη η μελαγχολία.

πολύχρωμη καλημέρα μάκη μου!
με υπέροχο ήλιο επιτέλους!
χχχχχχχχχχχχχ

το Άρωμα του Τραγουδιού είπε...

@maya: ναι! όμορφη η μελαγχολία!! Ειδικά με αυτό τον σχεδόν παιδικό τρόπο που την εκφράζει ο έφηβος Δεληβοριάς.

Πολύχρωμη καλημέρα κι από μένα, maya.
Και επιτέλους, με ήλιο!
(Ένα τραγούδι που ταιριάζει με τις ηλιόλουστες μέρες της άνοιξης γυρίζει συνεχώς στο μυαλό μου. Μου έδωσες αφορμή για επόμενο post.)

το Άρωμα του Τραγουδιού είπε...

Μια σημείωση, ενάμιση μήνα μετά από την μέρα που ανέβηκε το post:

Η «Παρέλαση», ο πρώτος δίσκος του Φοίβου Δεληβοριά, επανεκδόθηκε και κυκλοφορεί ξανά στα δισκοπωλεία. Όταν γράφτηκε το κείμενο και τα σχόλια, ο δίσκος εξακολουθούσε να μην βρίσκεται στην αγορά. Ευτυχώς, λίγο καιρό μετά, επανεκδόθηκε.