Κυριακή 26 Φεβρουαρίου 2017

Angélique Ionatos - Μαρία Νεφέλη (Marie des brumes)

Η επιρροή και η παρουσία του Οδυσσέα Ελύτη στην, επί 30 και πλέον χρόνια, δισκογραφική πορεία της Angélique Ionatos, είναι κάτι παραπάνω από διαρκής και καθοριστική. Από το 1979 που ξεκίνησε την αυτόνομη δισκογραφική της διαδρομή με το δίσκο Η παλάμη σου, λίγες είναι οι φορές που η ποίηση του Ελύτη απουσιάζει από τις εργασίες της.

Έχει μελοποιήσει και τραγουδήσει αποσπάσματα σχεδόν από όλο το εύρος των ποιητικών συλλογών του Οδυσσέα Ελύτη: από τον Ήλιο τον Ηλιάτορα και Τα Ρω του Έρωτα, μέχρι το Μονόγραμμα και τους Προσανατολισμούς, φωτίζοντας με την ιδιαίτερη μουσική γραφή και ερμηνεία της πτυχές του έργου του με τρόπο που μονάχα μία γυναίκα θα μπορούσε





Ανάμεσα σε αυτές τις εργασίες, εξέχουσα θέση έχει ο δίσκος Marie des brumes, που εκδόθηκε το 1984. Πρόκειται για την μελοποίηση αποσπασμάτων από τη ποιητική συλλογή Μαρία Νεφέλη, ενός από τα πιο ιδιαίτερα ποιητικά έργα του Οδυσσέα Ελύτη. Ο δίσκος κυκλοφόρησε σε διπλό βινύλιο και πρόκειται για την ζωντανή ηχογράφηση του έργου που παρουσιάστηκε στο Théâtre de la Ville του Παρισιού σε συμπαραγωγή του Théâtre de Sartouville, στις 25 Ιανουαρίου 1984. Την ευθύνη της διεύθυνσης ορχήστρας είχε ο Αλέξανδρος Μυράτ και ερμηνευτές ήταν η Angélique Ionatos και ο Σπύρος Σακκάς.

Η ποιητική συλλογή Μαρία Νεφέλη του Οδυσσέα Ελύτη (εκδόσεις Ίκαρος, 1978), εκδόθηκε ένα χρόνο πριν την βράβευση του ποιητή με το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Η Ionatos προσεγγίζει το ιδιαίτερο τούτο έργο, το γεμάτο αλληγορικές εικόνες πλασμένες με λυρισμό κι έναν σχεδόν προκλητικό ερωτισμό, με την ευλάβεια και την προσοχή που του αρμόζει. Αποκωδικοποιώντας – κι άλλες φορές πράττοντας ακριβώς το αντίθετο: «κλειδώνοντας» με μουσική τους κώδικες του ποιητή – εισχωρεί στο ποιητικό σύμπαν της Μαρίας Νεφέλης αφήνοντας το ιδιαίτερο στίγμα της τόσο στη σύνθεση όσο και στην ερμηνεία.
Αναλαμβάνοντας η ίδια να τραγουδήσει τα λόγια της Μαρίας Νεφέλης κι έχοντας στο πλάι της τον Σπύρο Σακκά στο ρόλο του Αντιφωνητή, παραδίδει μία από τις πιο αξιόλογες εργασίες πάνω σε ένα από τα ομορφότερα κείμενα της όψιμης περιόδου του Ελύτη.

(…) «η αστρολογία θα προσέξει το κρεβάτι σου
και θα στηρίξει τα προγνωστικά της στην απελπισία σου˙
είσαι ωραία σαν απελπισία
σαν τη ζωγραφική που απεχθάνονται οι αστοί
και θα την αγοράσουν μεθαύριο με δισεκατομμύρια
Ίρις Μαρία Νεφέλη
με τη γοητεία τού πισινού σου όταν
καθίζει ξάφνου ανύποπτα πάνω σ’ ένα ξυράφι.»

Ύμνος στη Μαρία Νεφέλη (απόσπασμα)
από την ενότητα Η Παρουσία (σελ. 41 & 43 της πρώτης έκδοσης
στο δίσκο το τραγούδι ερμηνεύει ο Σπύρος Σακκάς


 Εδώ, η Angélique Ionatos στο τραγούδι Η Νεφέλη (επίσης από την ενότητα Η Παρουσία):