Τρίτη 26 Μαΐου 2009

Νότης Μαυρουδής - Δημήτρης Μανθόπουλος: Κλόουν

Η καινούργια δισκογραφική εργασία του Νότη Μαυρουδή, βρίσκει ξανά το συνθέτη μπροστά σε μία παιδική χορωδία να ανακαλύπτει ήχους και αισθήματα με την αθωότητα ενός ενήλικα που, η ενασχόλησή του με τις παιδικές χορωδίες δεν είναι μια υπόθεση σημερινή και πρόσκαιρη. Ο «Κλόουν» κυκλοφορεί αυτές τις μέρες πολύχρωμος και φωτεινός στα δισκοπωλεία.

Ο συνθέτης σημειώνει:


Μάλλον θα με απασχολήσουν και στο μέλλον τα τραγούδια με τις παιδικές χορωδίες. Από το 1995 που ξεκίνησα μια τέτοια δισκογραφική σκέψη (Χάρτινο Καράβι) δε σταμάτησα να επανέρχομαι κατά διαστήματα και να "γεφυρώνω" την ενηλικίωσή μου με την ανάγκη παιδικής αθωότητας, που όσο περνάει ο χρόνος ολοένα και μεγαλώνει.

Αυτή τη φορά, η Παιδική Χoρωδία του Δημοτικού Ωδείου της Νίκαιας του μαέστρου Θανάση Μιχαλόπουλου, είναι το όχημα και τα καινούρια μου τραγούδια για τον Κλόουν γι' αυτή τη χορωδία τα έγραψα. Από το βιβλίο του εξαιρετικού λογοτέχνη και συγγραφέα Δημήτρη Μανθόπουλου επέλεξα ό,τι προκαλεί την προσωπική μου "παιδική αθωότητα" παίζοντας κι εγώ με λέξεις, συνειρμούς, συμβολισμούς, μελωδίες και νοήματα που δεν αφορούν αποκλειστικά και μόνο τα παιδιά της μικρής ηλικίας. Στο μέτρο και της δικής μου "παιδικότητας" έφτιαξα ξανά το δικό μου ιδεατό κόσμο ενός διαφορετικού χρόνου (όχι κατ' ανάγκη παλαιότερου) και συνδέθηκα με τα παιδιά της Νίκαιας για να πορευτούμε δισκογραφικά.
Μαζί με την παιδική χορωδία φιλοξενήθηκαν γνωστοί και σεβαστοί τραγουδιστές του ελληνικού τραγουδιού, η Μαριώ, ο Μανώλης Μητσιάς και η Αναστασία Μουτσάτσου, για να ζεστάνουν ακόμα περισσότερο το δικό μου τοπίο.
Ο Κλόουν, αυτό το συμπαθέστατο σύμβολο της χαρμολύπης, θα αναζητά ακατάπαυστα τα συναισθήματα των ανθρώπων, μικρών ή μεγάλων, σε όλες τις εποχές και τους χρόνους, είτε σε δύσκολες, είτε σε εύκολες συνθήκες μέσα από τα τραγούδια μας.
Νιώθω την ανάγκη τα τραγούδια του δίσκου να τα αφιερώσω στα πλασματάκια Ιάσονα, Αριάδνη, Έλλη και Οδυσσέα. Στα εγγονάκια μου.


Νότης Μαυρουδής
Aθήνα, Μάρτιος 2009






Σημείωση: Οι στίχοι των τραγουδιών είναι από το βιβλίο του Δημήτρη Μανθόπουλου "Με των στίχων τα φτερά" (εκδόσεις Διάπλαση).
.

Πέμπτη 14 Μαΐου 2009

Δύο τραγούδια για τον «Επαγγελματικό προσανατολισμό»!

.
Με αφορμή την έναρξη των Πανελληνίων Εξετάσεων, το Άρωμα του Τραγουδιού θυμάται δύο καταπληκτικά τραγούδια που σημάδεψαν τη νιότη τού διαχειριστή τού blog, και έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στη μετέπειτα “λαμπρή” επαγγελματική του σταδιοδρομία! Δυο διαχρονικά τραγούδια – ποταμοί, προφητικά και άκρως διδακτικά, που με τον πιο σαφή τρόπο βοηθούν τους υποψηφίους να πάρουν τις σωστές αποφάσεις για το μέλλον τους…
.
.
Πέρα απ’ την πλάκα, τα δύο αυτά τραγούδια, το πρώτο του Λουκιανού Κηλαηδόνη και το δεύτερο του Σταμάτη Κραουνάκη σε στίχους του Γιάννη Ξανθούλη, αν και γράφτηκαν αρκετά χρόνια πριν και τα χωρίζει μεταξύ τους μια δεκαετία, παραμένουν επίκαιρα παρ’ όλες τις “μεταρρυθμίσεις” τις παιδείας και τις “αλλαγές” στην ελληνική κοινωνία. Έχοντας και τα δύο τον ίδιο τίτλο («Επαγγελματικός προσανατολισμός»), σχολιάζουν εξαιρετικά εύστοχα μία πραγματικότητα που έχει ριζώσει για τα καλά εδώ και δεκαετίες στις συνειδήσεις παιδιών και γονέων. Σίγουρα το θέμα είναι μεγάλο και χωράει πολύ συζήτηση. Η πρόθεση του Αρώματος δεν είναι βεβαίως να ανοίξει καμία τέτοια συζήτηση γύρω απ’ το τεράστιο θέμα της παιδείας, των εξετάσεων και της επαγγελματικής αποκατάστασης, αλλά με αφορμή την πρεμιέρα των Πανελλαδικών να θυμίσει δυο επιθεωρησιακού τύπου τραγούδια (το δεύτερο μάλιστα ακουγόταν επί σκηνής στις παραστάσεις του Γιώργου Μαρίνου), να ευχηθεί από καρδιάς Καλή Επιτυχία στους υποψηφίους, και να ελπίζει ότι θα αυξηθούν γύρω μας οι άνθρωποι εκείνοι που θα κάνουν το μεράκι τους επάγγελμα!!

Επαγγελματικός προσανατολισμός

Αν τέλειωσες γυμνάσιο και θες να μορφωθείς
πριν πάρεις μιαν απόφαση, καλά να το σκεφτείς,
κι αυτά που λένε γύρω σου να μην τ’ ακούς ποτέ
μονάχος σου να ψάξεις να δεις τι γίνεται,
καλές οι επιστήμες και τα διπλώματα
το θέμα όμως είναι τι γίνεται μετά.

Λοιπόν που λες, το πρόβλημα δεν είναι το να μπεις
είναι που σου την έχουνε στημένη μόλις βγεις,
και όπως δεν υπάρχει και προγραμματισμός
αρχίζουνε τα κόλπα κι ο ανταγωνισμός,
καλό είν’ ένα δίπλωμα από Ανώτατη Σχολή
μα οι θέσεις είναι λίγες και οι απόφοιτοι πολλοί!

Γι’ αυτό σου λέω, σκέψου το και πρόσεξε πολύ
γιατί πριν από σένα την πάθανε πολλοί,
που πήραν το πτυχίο τους και με βαθμό καλό
κι αφού δουλειά δε βρήκαν, το κάνανε ρολό,
ρολό λοιπόν το κάναν κι όπως ήταν φυσικό
αφού το καμαρώσαν το βάλανε στον κ……….

Μουσική – στίχοι - ερμηνεία: Λουκιανός Κηλαηδόνης
Δίσκος: Ψυχραιμία παιδιά (1979)

--------------------------

Επαγγελματικός προσανατολισμός

Να γίνει ένας μηχανικός, να γίνει γεωπόνος
να γίνει οδοντίατρος, να γίνει χορευτής,
να γίνει κάτι σαν Κουστώ, να γίνει ένα μασώνος
να γίνει ένας παιδίατρος, να γίνει σουβλατζής.

- Σουβλατζής;

Ας γίνει λίγο ιερεύς, ας γίνει ταγματάρχης
ας γίνει έστω μοντελίστ, ας γίνει χειρουργός,
ας γίνει βιομήχανος και εργοστασιάρχης
ας γίνει ένας υπάλληλος, ας γίνει υπουργός.

- Υπουργός;
Να γίνω τραπεζιτικός, να γίνω τραπεζίτης
να γίνω λίγο μαραγκός, να γίνω της ΔΕΗ,
να γίνω ένας κηπουρός, γιατρός κομπογιανίτης
να γίνω αεροσυνοδός στην Ολυμπιακή.

Μη, μη, τζους, τζους!
Α πα πα πα πα!!
Ας γίνει ένας συγγραφεύς να γράψει Βίπερ Νόρα
ας γίνει ένας ναύαρχος, ας γίνει εφοπλιστής,
ας γίνει πρωταγωνιστής και όποιον πάρει η μπόρα
ας γίνει ένας δήμαρχος, ας γίνει νταβατζής.

- Νταβατζής;
Θα γίνω αποθηκάριος, θα γίνω αστροναύτης
θα γίνω ποδοσφαιριστής και ό,τι θέλω εγώ,
θα πάρω πλοίο την Αργώ, θα γίνω αργοναύτης
θα πάω να βρω τη Μήδεια και θα την παντρευτώ.

Μη, μη, τζους, τζους!
Α πα πα πα πα!!
Μη μη τη Μήδεια γιατί είναι μαγίστρα.

- Θα γίνω ό,τι θέλω εγώ και ό,τι μου γουστάρει!

Σύνελθε και κοίταξε να μην καταστραφείς.

- Θα γίνω πρωταγωνιστής, θα ρίξω ζάρι!

Θα καταντήσεις ζιγκολό, Παρθένα Βαγγελίστρα.

- Θα κυνηγήσω το σουξέ, θα φτάσω στο φεγγάρι!

Θα γίνεις ένα τίποτα κι ένα μηδενικό.

- Δουλειά σας!…


Μουσική: Σταμάτης Κραουνάκης - στίχοι: Γιάννης Ξανθούλης
Ερμηνεία: Γιώργος Μαρίνος - χορωδία
Δίσκος: Αυτός, ο Γιώργος (1989)

.
.

Κυριακή 10 Μαΐου 2009

Ευγένιος Σπαθάρης 1924 – 2009

.
.
Ο καραγκιοζοπαίχτης, ο ζωγράφος, ο λαϊκός καλλιτέχνης.
Ο Ευγένιος Σπαθάρης τού θεάτρου σκιών, ο μακρινός “απόγονος” του Θεόφιλου και του Αριστοφάνη. Ο συνοδός των παιδικών μας χρόνων, τότε που η αυλή των Θαυμάτων του ευωδίαζε απ’ το άρωμα τού νυχτολούλουδου και της τριανταφυλλιάς, λίγο πριν ακουστεί ο ήχος από το καμπανάκι και ξεχυθούν οι σκιές πάνω στον μπερντέ.
Ο είρωνας, ο σατιρικός, ο βαθιά λαϊκός.

Φιγούρα κι ο ίδιος τού δικού του θεάτρου σκιών, διάφανος και σοφός σαν τον πρωταγωνιστή του, αλλάζοντας διαρκώς φωνές (πότε Καραγκιόζης, πότε Χατζηαβάτης, πότε Αγλαΐα), αναχώρησε χθες το βράδυ αφήνοντας όλα τα φώτα τού μπερντέ αναμμένα. Η μουσική της έναρξης των παραστάσεών του παρέμεινε στα ηχεία να παίζει ξέφρενα αναγγέλλοντας την τελευταία παράσταση, τη στιγμή που σε μία γωνιά ο Τσαρούχης ολοκλήρωνε το πορτραίτο τού πατέρα του, Σωτήρη Σπαθάρη, ο Χατζιδάκις τελείωνε ακόμα ένα Σχόλιο του Τρίτου με θέμα την Τέχνη του Καραγκιόζη, και ο Σαββόπουλος κούρδιζε την κιθάρα του για να κατηφορίσει προς το Κύτταρο.

Ας σταματήσουμε για λίγο ό,τι κι αν κάνουμε για ν’ ακούσουμε τον Δάσκαλο.
Ευγένιε, ένα “Ευχαριστώ” είναι πολύ λίγο…

.

Σάββατο 2 Μαΐου 2009

Παιδική δισκοθήκη. Δ' μέρος

.
Ο τεμπέλης δράκος και άλλες ιστορίες...
.


Το 2005, ο Γιώργος Χατζηπιερής καταθέτει την πρώτη του ολοκληρωμένη δισκογραφική εργασία, ένα δίσκο με παιδικά τραγούδια υπό τον τίτλο «Ο Τεμπέλης δράκος και άλλες ιστορίες». Το όνομα του κύπριου τραγουδοποιού το έχουμε ήδη συναντήσει για πρώτη φορά 10 χρόνια πριν, μέσα από ένα δυσεύρετο πια συλλογικό δίσκο συνθετών από τη Λευκωσία, με τον τίτλο «Θαμώνες» (για την ιστορία, να αναφέρω ότι σε εκείνον το δίσκο συναντάμε για πρώτη φορά δισκογραφημένο τραγούδι τού Αλκίνοου Ιωαννίδη στο ρόλο του τραγουδοποιού, αμέσως μετά από την συνεργασία του με τον Νίκο Ζούδιαρη και πριν εκδοθεί «Ο δρόμος, ο χρόνος και ο πόνος»!). Στον «Τεμπέλη δράκο» συναντάμε 13 τραγούδια και ένα ορχηστρικό κομμάτι σε στίχους του Χατζηπιερή και ένα του Διονύση Καψάλη, ενώ μια σειρά σημαντικών ερμηνευτών αναλαμβάνουν κυριολεκτικά “δράση”: Σωκράτης Μάλαμας, Δώρος Δημοσθένους, Ελευθερία Αρβανιτάκη, Φοίβος Δεληβοριάς Αλκίνοος Ιωαννίδης, Ελένη Τσαλιγοπούλου, Μανώλης Πάππος, Ελένη Καπηλίδου, Απόστολος Ρίζος, Σοφία Παπάζογλου, Λευτέρης Μουμτζής, Λιζέτα Καλημέρη.

Ένα απ’ τα πρώτα πράγματα που παρατηρεί ο ακροατής ακούγοντας το δίσκο, είναι η εξαιρετικά προσεγμένες ενορχηστρώσεις του Μάριου Τακούσιη και το απόλυτο ταίριασμα των ερμηνευτών με το κάθε τραγούδι που κλήθηκαν να αποδώσουν. Μοιάζει σα να φτιάχτηκε ο «Τεμπέλης δράκος» ειδικά για τη φωνή του Σωκράτη Μάλαμα, το «Ελεφαντάκι» για τον Φοίβο Δεληβοριά, «Το τέρας της κυκλοφορίας» για τον Μανώλη Πάππο, και «Το καρυδότσουφλο» για τον Αλκίνοο Ιωαννίδη. Εξαιρετική η Σοφία Παπάζογλου στην «Γιορτή των αστεριών» και η γεμάτη ευαισθησία ερμηνεία του Απόστολου Ρίζου στην «Γυάλινη μικρή κουκλίτσα», ενώ την έκπληξη κάνει η Ελευθερία Αρβανιτάκη ερμηνεύοντας «Το σκουλουκούιν», ένα τραγούδι γραμμένο στην κυπριακή διάλεκτο με απίθανους στίχους και υπέροχη μουσική. Ο Γιώργος Χατζηπιερής φτιάχνει ένα κύκλο τραγουδιών που τον διακρίνει η πρωτοτυπία, το χιούμορ και η ευαισθησία. Τραγούδια που απευθύνονται στα παιδιά και μοιάζουν να είναι γραμμένα από ένα παιδί, με πλούσιες εναλλαγές στους ρυθμούς και εικόνες ζωντανές, πολύχρωμες και φωτεινές. Τόσο στις κεφάτες και ζωντανές, όσο και στις πιο χαμηλόφωνες στιγμές του δίσκου, ο Χατζηπιερής δεν ξεχνάει ότι απευθύνεται σε παιδιά. Αυτό βεβαίως, δε σημαίνει ότι οι μουσικές και οι στίχοι του είναι τού επιπέδου “μια ωραία πεταλούδα”˙ αντιθέτως: η μουσική και στιχουργική γλώσσα που χρησιμοποιεί δεν είναι καθόλου απλοποιημένη, αλλά ούτε και τρομερά πολύπλοκη. Καταφέρνει να βρει εκείνη την δυσεύρετη ισορροπία που απαιτεί το παιδικό τραγούδι και σε καμία στιγμή δεν παρασύρεται σε ευκολίες ή αντίθετα, σε δύσκολες “λύσεις” για να αποδώσει τα νοήματα που επιθυμεί.
.
Τα τραγούδια του «Τεμπέλη δράκου» ρέουν σαν το νερό! Αβίαστα, χωρίς καμία διάθεση να διδάξουν ή να ερμηνεύσουν το οτιδήποτε, φτιάχνουν εικόνες που πλουτίζουν τη φαντασία και τροφοδοτούν την αισθητική των μικρών ακροατών με πλούσιες και τρυφερές μελωδίες. Μια προσεγμένη εργασία από έναν τραγουδοποιό που ξέρει να κρατά το μέτρο και να προσφέρει ένα αποτέλεσμα καλοδουλεμένο σε όλες του τις λεπτομέρειες. Και όπως είναι φυσικό, ένας δίσκος που δεν αφορά μόνο τα παιδιά!
.
.
.

----------------------------------

Ο κόσμος ανάποδα


Μια απ’ τις μεγαλύτερες εκπλήξεις για την παιδική δισκοθήκη μας, ήρθε πριν από μόλις τρείς μήνες! Ο μουσικός Άγγελος Αγγέλου και η στιχουργός Έμη Σίνη, άφησαν τα studios του Δευτέρου Προγράμματος της Ελληνικής Ραδιοφωνίας απ’ όπου μάς παρουσίασαν την παιδική ραδιοφωνική εκπομπή «Ο μικρός Κοπέρνικος και οι 7 Άθλοι» (Οκτώβριος – Δεκέμβριος ’08), και ηχογράφησαν μία σειρά παιδικών τραγουδιών με τίτλο «Ο κόσμος ανάποδα». Όπως ακριβώς και με τις εργασίες της Τατιάνας Ζωγράφου, του Δημήτρη Μπασλάμ και του Γιώργου Χατζηπιερή, έτσι κι εδώ, μια πλειάδα ερμηνευτών καλούνται να αποδώσουν τα τραγούδια: από τον Σωκράτη Μάλαμα (για ακόμα μία φορά) και τον Σπύρο Σακκά (30 περίπου χρόνια μετά τη «Λιλιπούπολη»), μέχρι τον Χάρη Καβαλλιεράτο των Χάνομαι Γιατί Ρεμβάζω, τη Μαρία Θωίδου και τη Δανάη Παναγιωτοπούλου. Πέρα όμως απ’ τους γνωστούς ερμηνευτές, ακόμα πέντε νέοι τραγουδιστές που σίγουρα θα μας απασχολήσουν και στο μέλλον, μοιράζονται τα κομμάτια του δίσκου: η Κατερίνα Φωτεινάκη, ο Τίμος Δασκαλόπουλος, η Σωτηρία Ρουβολή, η Ευαγγελία Τσιάρα και ο Στράτος Αχλάτης.

Τον Άγγελο Αγγέλου τον γνωρίσαμε στον πρώτο δίσκο της Δανάης Παναγιωτοπούλου, όταν μαζί με τον Παντελή Ραβδά (ο οποίος επίσης συμμετέχει τραγουδώντας στον «Κόσμο ανάποδα») ανέλαβαν την απόδοση των τραγουδιών παίζοντας τα δύο πιάνα. «Ο κόσμος ανάποδα» είναι ότι ακριβώς περιγράφει και ο τίτλος του: μια ανατροπή, ένα παιχνίδι, ένα πονηρό κλείσιμο του ματιού, μια λοξή ματιά στην πραγματικότητα. Το κυριότερο χαρακτηριστικό του δίσκου είναι η ανατρεπτική διάθεση και οι ζωηροί ρυθμοί των τραγουδιών. Η ενορχήστρωση του Θόδωρου Κοτεπάνου δίνει πνοή στα τραγούδια και κυριολεκτικά τα απογειώνει. Απ’ τα τραγούδια παρελαύνουν ο «Μπομπ ο χαμαιλέοντας», η «μάγισσα Σκουποξυλάνθη», η θεία Πανακότα μαζί με τον κο Ζελέ, την μις Κρεμ Καραμελέ και τον κο Προφιτερόλ, το βροχερό Πεκίνο, ο πάντα άτυχος «κύριος Γρουσουζέλος», και πολλά ακόμα απίστευτα “πρόσωπα”! Εξαιρετικές οι ερμηνείες όλων των τραγουδιστών που αποδίδουν τα τραγούδια με φοβερό κέφι, όπως ακριβώς και την βραδιά της παρουσίασης του δίσκου (από τις πιο πρωτότυπες και ζωντανές παρουσιάσεις cd!), ενώ το κλίμα των τραγουδιών συμπληρώνει μια ομάδα ταλαντούχων νέων μουσικών. Πρόκειται για έναν απ’ τους πιο κεφάτους παιδικούς δίσκους. Χωρίς ούτε μία στιγμή να γίνεται χαζοχαρούμενος, μεταδίδει μια τρομερή ενέργεια που συνδυάζεται ιδανικά με την αστείρευτη φαντασία των δημιουργών του, σκορπώντας κυριολεκτικά εικόνες στον αέρα.

Ο Αγγέλου αποφεύγει να ντύσει τους στίχους με ρυθμούς χαμηλούς. Σχεδόν όλα τα τραγούδια είναι ρυθμικά (κυρίως στους ρυθμούς του swing, του βαλς και της jazz), ενώ οι στίχοι της Σίνη φλερτάρουν με τον σουρεαλισμό, απαραίτητο στοιχείο για να επικοινωνήσει κανείς με τα παιδιά. Οι δύο νέοι δημιουργοί φαίνεται πως κατέχουν καλά τα μέσα που οφείλει να χρησιμοποιεί όποιος ασχολείται σοβαρά με το παιδικό τραγούδι. Ξεπερνούν όλα τα κλισέ και μιλούν μια γλώσσα σύγχρονη και γεμάτη φαντασία. Οι εικόνες τους είναι πυκνές, η μία δίπλα στην άλλη σχεδόν στριμωγμένες, ένα τεράστιο κολάζ από μουσικές και στίχους που περιμένουν τα παιδιά να τις ανακαλύψουν για να τις ανακατέψουν ξανά από την αρχή. Κι αυτή η ανατροπή είναι που φέρνει τον «Κόσμο ανάποδα»˙ όπως ακριβώς απεικονίζεται σε ένα ζευγάρι παιδικά μάτια…

.

.

Σημείωση: το Α’ μέρος του αφιερώματος στην παιδική δισκοθήκη βρίσκεται εδώ, και το Β’ μέρος εδώ και το Γ' μέρος εδώ.

.

Παρασκευή 1 Μαΐου 2009

Παράξενη πρωτομαγιά...

. .
Παράξενη Πρωτομαγιά, μ'αγκάθια πλέκουν σήμερα στεφάνια

ήρθε ο καιρός του έχε γειά, τί να την κάνεις πιά την περηφάνια.

Παράξενη Πρωτομαγιά, ο ήλιος καίει το πέλαγο στη Δύση

μα της καρδιάς την πυρκαγιά, πού θα βρεθεί ποτάμι να τη σβήσει.

Στα δυό σου μάτια τα χρυσαφιά, σκοτάδι πέφτει και συννεφιά

ποιές μπόρες φέρνεις, και ποιές βροχές, σε κουρασμένες, νεκρές ψυχές.
.
.

Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις - στίχοι: Νίκος Γκάτσος

Μανώλης Μητσιάς - Δήμητρα Γαλάνη

.